•  Lerend vermogen bij dementie

Lerend vermogen bij dementie

Dementie is een progressieve ziekte. Steeds meer hersencellen worden aangetast, waardoor een constant sluimerend proces van achteruitgang zich afspeelt. In de regel duurt dit proces vele jaren. Bij Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, gemiddeld 8 jaar. Gedurende deze hele periode hebben mensen met dementie dus te maken met dingen die niet meer zo gaan als voorheen. Dit betekent dat zij zich constant aanpassen aan de omstandigheden in relatie tot hun eigen mogelijkheden. Dit aanpassen gaat hen vaak verrassend goed af, dankzij hun nog aanwezige lerend vermogen.

Enkele voorbeelden waaruit blijkt dat mensen met dementie dit goed kunnen zijn onder andere:

  • Het 'verbloemen' van het ziektebeeld in het beginstadium, waardoor mensen in de omgeving vaak pas na enige tijd door krijgen dat er wat aan de hand is;
  • Bij verhuizing naar een zorginstelling verandert er heel veel in één klap. Kleren liggen elders, de woonomgeving verandert, men krijgt met nieuwe mensen te maken. Het is verbazingwekkend om te zien hoe snel mensen gewend raken aan deze nieuwe onstandigheden en zich in korte periode veel nieuwe dingen eigen hebben gemaakt.
  • Een meer negatief voorbeeld is ook de 'hospitalisatie' bij opname. Het is ook verbazingwekkend hoe snel mensen dingen die zij de dag voor opname nog zelf deden, nu opeens niet meer doen en zich afhankelijk opstellen. Zelfredzaamheid en eigen initiatief wordt onbewust afgeleerd.
Er is naar het lerend vermogen veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Daaruit blijkt dat er echt nog veel mogelijk is. Het gaat hierbij met name om de vier (automatische) leervormen die in het boek en de filmpjes behandeld worden: foutloos leren, emotieleren, associatieleren en operant leren.